اسلام آباد – 12 آگسٽ (اي پي پي) وزيراعظم عمران خان چيو آهي ته پاڪستان افغا??ست??ن ۾ ڪنهن مخصوص گروپ جي حمايت نه ڪري ره??و آهي، موجوده حالتن ۾ افغا??ست??ن ۾ سياسي مفاهمت مشڪل نظر اچي ره?? آهي، افغا??ست??ن ۾ جيڪا به حڪومت ٺهندي پاڪستان ان سان گڏجي ڪم ڪندو، افغا??ست??ن ۾ امڪاني ڊگهي خانه جنگي جي صورت ۾ افغا??ست??ن کانپوءِ ٻيو سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ ملڪ پاڪستان هوندو، واضح ڪري ڇڏيو آهي ته پاڪستان فوجي اڏن جي اجازت نه ڏيندو، نٿا چاهيون ته اسان جي سرزمين افغا??ست??ن ۾ حملن جي لاءِ استعمال ٿئي، افغان حڪومت هر طرح جي حڪومتي ۽ انتظامي خرابين جو الزام پاڪستان تي لڳائي ره?? آهي، آمريڪا جي ڪوشش ره?? آهي ته طالبان ۽ افغان حڪومت ڪنهن معاهدي تي پهچي وڃن، وزيراعظم اهڙن خيالن جو اظهار غير ملڪي ميڊيا جي نمائندن سان ڳالهائيندي ڪيو. افغا??ست??ن جي صورتحال جي باري ۾ هڪ سوال جي جواب ۾ وزيراعظم عمران خان چي?? ته اسان کي اميد هئي ته افغا??ست??ن جو مسئلي جو ڪو سياسي حل نڪري ايندو پر هن وقت اهڙو مشڪل نظر اچي ره??و آهي، اهو مشڪل ان لاءِ آهي ته ڇ?? ته طالبان انڪار ڪري ره??ا آهن، طالبان جي سينئر قيادت پاڪستان آئي هئي ۽ اسان کين پرچائڻ جي ڪوشش ڪئي ته ڪنهن سياسي حل طرف اڳتي وڌن. هن چي?? ته سياسي حل ئي افغا??ست??ن کي انتشار طرف وڃڻ کان روڪي سگهي ??و، بدقسمتي سان جڏهن طالبان هتي آيا هنن اشرف غني سان ڳالهين کان انڪار ڪري ڇڏيو، انهن جي شرط اها آهي ته جيستائين اشرف غني اقتدار ۾ آهي هو افغان حڪومت سان ڳالهيون نه ڪندا، وزيراعظم چي?? ته 2019ع ۾ جڏهن پاڪستان طالبان کي آمريڪا سان ڳالهين تي راضي ڪيو ه?? ته مون تجويز پيش ڪئي هئي ته چونڊن کان اڳ اتي هڪ عبوري حڪومت هجڻ گهربي هئي ته جيئن چونڊن ۾ سڀئي ڌريون شامل ٿين، افغان حڪومت عبوري حڪومت جي خيال کي تنقيد جو نشانو بڻايو، هنن چونڊون ڪرايون ۽ صدر اشرف غني چونڊجي ويو، هن چي?? ته جڏهن اشرف غني صدر چونڊجي ويو ۽ طالبان ان عمل ۾ شريڪ نه ٿيا، اشرف غني ضد ڪي?? ته طالبان ساڻس ڳالهيون ڪن ۽ طالبان نه کيس ۽ نه ئي چونڊن کي تسليم ڪيو، طالبان افغان حڪومت سان ڳالهين کان انڪار ڪري ڇڏيو ۽ اهڙي طرح ان مسئلي جنم ورتو ۽ اهو مسئلو هاڻي به جيئن جو تئين موجود آهي، وزيراعظم چي?? ته افغان حڪومت سمجهي ٿي ته اسان وٽ ڪا جادوئي طاقت آهي ته اسان جيئن چاهينداسين ان تي طالبان کي راضي ڪري وٺنداسين، جڏهن آمريڪين پنهنجا فوجي واپس موڪلڻ شروع ڪيا ۽ خاص ڪري جڏهن هنن نڪرڻ جي تاريخ جو اعلان ڪي?? ته ان کانپوءِ طالبان تي اسان جو اثر رسوخ انتهائي گهٽ ٿي ويو ڇ?? ته طالبان سمجهي?? ته هنن جنگ کٽي ورتي آهي، هن چي?? ته اسان سمجهون ٿا ته افغا??ست??ن ۾ امڪاني ڊگهي خانه جنگي جي صورت ۾ افغا??ست??ن کانپوءِ ٻيو سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ ملڪ پاڪستان هوندو. اسان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿينداسين، پهريون سبب اهو آهي ته افغا??ست??ن کان وڌيڪ پختون پاڪستان ۾ آهن، طالبان بنيادي طور تي پختونن جي تحريڪ آهي ۽ ان جا اثر پاڪستاني علائقن ۾ ايندا. 2003ع ۽ 2004ع کانپوءِ ائين ٿي چڪو آهي اسان پنهنجي پختون علائقن ۾ افغا??ست??ن جي صورتحال جي نتيجي ۾ رد عمل آيو ۽ پاڪستان کي 70 هزار جانين جو نقصان کڻڻو پيو ڇ?? ته اسان آمريڪا جي حمايت ڪئي هئي. هن چي?? ته ان ڳالهه جو امڪان آهي ته اسان جي پختون علائقن ۾ وري مسئلا پيدا ٿيندا، ستر هزار جانين ۽ معيشت کي 100 ارب ڊالر کان وڌيڪ جي نقصان سان گڏوگڏ اسان جي قبائلي علائقن مان 30 لک ماڻهن کي پنهنجي گهرن کي ڇڏڻو پيو، اها پهرين پريشاني آهي، ٻي پريشاني پناهگيرن جي آهي، اسان وٽ هتي پهرين ئي 30 لک رجسٽرڊ افغان پناهگير موجود آهن، اسان جي معيشت درست رخ ۾ گامزن آهي ۽ اسان ايئن هرگز نه چاهينداسين ته وڌيڪ پناهگير پاڪستان اچن ۽ ٽئين ڳالهه اها آهي ته اسان افغا??ست??ن جي رستي وچ ايشيا سان رابطن جا عظيم منصوبا ٺاهيا آهن، وزيراعظم چي?? ته ازبڪستان کان افغا??ست??ن ۾ مزار شريف جي رستي پاڪستان ريلوي لائن منصوبي جي سلسلي ۾ تازو ئي تاشقند ويو هو جيڪو ان پوري خطي کي پاڻ ۾ ملائيندو، افغا??ست??ن ۾ خانه جنگي جي صورت ۾ وچ ايشيا سان رابطن تي ٻڌل اسان جي معاشي ايجنڊا پوئتي هلي ويندي. هن چي?? ته پاڪستان افغان عوام پاران نامزد يا چونڊيل ڪنهن به حڪومت سان گڏ ڪم ڪرڻ لاءِ تيار آهي، افعان عوام جنهن حڪومت کي به پنهنجو نمائندو سمجهندي پاڪستان ان سان گڏجي ڪم ڪرڻ لاءِ تيار آهي، افغا??ست??ن تي طالبان جي ڪنٽرول جي حوالي سان هڪ سوال جي جواب ۾ وزيراعظم چي?? ته طالبان جي ڪنٽرول جو دارومدار ان جي نوعيت تي آهي، جيڪڏهن طالبان جي ڪنٽرول ۾ سڀئي ڌريون شامل هجن ته اهو افغا??ست??ن جي لاءِ بهترين آپشن آهي، جيڪڏهن اها سڀني جي نمائنده حڪومت آهي پر جيڪڏهن اها ڪنهن هڪ ڌر جي حڪومت آهي ۽ سڄي افغا??ست??ن ۾ جنگ ٿي ره?? هجي ته اسان سمجهون ٿا ته جيڪڏهن طالبان فوجي قبضي جي نتيجي ۾ پنهنجي حڪومت قائم ڪري وٺن ٿا ته ان مان مراد ڊگهي خانه جنگي آهي. هڪ ٻي سوال جي جواب ۾ هن چي?? ته ڇا هن وقت پهرين ترجيح افغا??ست??ن ۾ جنگ بندي هجڻ گهرجي ڇ?? ته شهري متاثر ٿي ره??ا آهن، اها صورتحال وڌيڪ خراب ٿي ويندي جيڪڏهن جنگ جاري ره?? ٿي ۽ وڏن شهرن ۾ پکڙجي وڃي ٿي، جنگ جو وڏن شهرن ۾ پکڙجڻ سان وڏي تعداد ۾ فوتگين جو امڪان آهي. وزيراعظم چي?? ته هر قيمت تي جنگ بند ٿيڻ گهرجي ۽ دوحه ڳالهين جو پيش نظر به اهو ئي آهي، آئون ڪنهن فوجي حل جو حامي نه آهيان، هڪ سياستدان جي طور تي اهو سمجهان ٿ?? ته اسان کي سدائين سياسي حل ئي کي ڳولڻ گهرجي.
پاڪستان افغانستان ۾ ڪنهن مخصوص گروپ جي حمايت نه ڪري رهيو آهي، افغانستان ۾ جيڪا به حڪومت ٺهندي پاڪستان ان سان گڏجي ڪم ڪندو: وزيراعظم
مضمون کا ماخذ : میگا سینا اکمولاڈا