استنبول – 13 – ڊسمبر (اي پي پي) اطلاعات، نشريات، قومي ورثي ۽ ثقافت واري وفاقي وزير عطاءُ الله تارڙ مصنوعي ذهانت (اي آءِ) جي بهتر ۽ مثبت اس??عمال جي لاءِ عالمي سطح تي ريگيوليٽري فريم ورڪ تيار ڪرڻ جي ضرورت تي زور ڏيندي چيو آهي ته پاڪستان اي آءِ پاليسي کي دنيا جي بهترين اخلاقي معيارن سان لاڳو ڪرڻ جي لاءِ پوري طرح پرعزم آهي، نوجوانن جي لاءِ اي آءِ ۾ تربيتي ماڊيول فراهم ڪري رهيا آهيون، ايندڙ سال اس??ن جو هدف 10 لک نوجوانن کي آءِ ٽي جي شعبي ۾ تربيت فراهم ڪرڻ آهي، اي آءِ جي شعبي ۾ اس??ن اڳتي وڌي رهيا آهيون، ايگري ٽيڪ، فن ٽيڪ، ??يل?? ٽيڪ سميت ٻين شعبن ۾ ترقي ٿي رهي آهي، مس انفارميشن جهڙن چئلينجز کي منهن ڏيڻ جي لاءِ وڏا لينگوئج ماڊل تيار ڪرڻا پوندا. Stratcom Summit 2024 کي خطاب ڪندي اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته پاڪستان ۾ 111 ملين انٽرنيٽ صارفين، 71 ملين سوشل ميڊيا صارفين ۽ اٽڪل 188 ملين موبائيل فون صارفين آهن. هن چيو ته اس??ن جي آبادي جو 68 سيڪڙو حصو نوجوانن تي ٻڌل آهي، اس??ن کي نوجوانن جي حوالي سان موقعا ۽ چئلينجز درپيش آهن. هن چيو ته اس??ن پنهنجي نوجوانن کي آءِ ٽي جون مهارتون فراهم ڪرڻ جي ڪوشش ڪري رهيا آهيون ته جيئن اهي اندرون ۽ ٻاهرئين ملڪ آءِ ٽي اسڪلز ۽ اي آءِ ۾ نمايان خدمتون سرانجام ڏئي سگهن. هن چيو ته پاڪستان جا نوجوان هنرمند ۽ باصلاحيت آهن، حڪومت نوجوانن تي خصوصي ڌيان ڏئي رهي آهي. وفاقي وزير چيو ته نيشنل فيبرائيزيشن پاليسي تحت پوري آبادي کي انٽرنيٽ جي سهولت فراهم ڪئي پئي وڃي. اس??ن جو اڳيون هدف فائيوجي اسپيڪٽرم آهي، اس??ن ان طرف اڳتي وڌي رهيا آهيون. هن چيو ته اس??ن جي نيشنل اي آءِ پاليسي جديد رجآحانن سان هم آهنگ آهي جنهن ۾ اس??ن اخلاقي معيارن کي انتهائي اهميت ڏئي رهيا آهيون. اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته ورلڊ اڪنامڪ فورم جي رپورٽ ۾ چيو ويو آهي ته جڏهن اس??ن عالمي خطرن ۽ پنهنجي نسل جي سڀ کان وڏي چئلينج جي ڳالهه ڪريون ٿا ته اهو مس انفارميشن آهي، مس انفارميشن کي منهن ڏيڻ جي لاءِ اس??ن کي وڏا لينگوئج ماڊل تيار ڪرڻا پوندا، اس??ن کي نيچرل لينگوئج پروسيسنگ طرف وڌڻو پوندو. هن چيو ته سڄي دنيا ۾ مس انفارميشن ۽ ڊس انفارميشن جي چئلينجز کي منهن ڏيڻ جي لاءِ LLMs ۽ NLPs تيار ڪرڻا پوندا.وفاقي وزير چيو ته جيستائين نيشنل اي آءِ پاليسي جو تعلق آهي، تاريخ جي صحيح انگن اکرن ۽ صحيح حقيقتن جي لاءِ ان جو وڏو حصو اخلاقيات تي ڌيان ڏيڻ آهي. هن چيو ته پاڪستان جي اطلاعات ۽ نشريات واري وزارت تحت فيڪٽ چيڪ فورم ڪم ڪري رهيو آهي جيڪو حقيقتن جي تصديق ڪري ٿو، ان فيڪٽ چيڪ فورم ۾ اي آءِ لازمي جز آهي پر ان ۾ انساني مداخلت پڻ موجود آهي جيڪا اي آءِ ماڊيول جي نگراني جي لاءِ ضروري آهي. هن چيو ته اطلاعات واري وزارت جو ڊائريڪٽوريٽ آف اليڪٽرانڪ ميڊيا اينڊ ايپلي ڪيشنز حڪومت جي اسٽريٽجڪ ڪميونيڪشن پاليسي تحت پاڪستان سميت سڄي دنيا ۾ عوامي راءِ ۽ بيانيي تي نظر رکي ٿو، ان مقصد جي لاءِ اس??ن پنهنجا جديد اي آءِ انجن ماڊلز اس??عمال ڪري رهيا آهيون ته جيئن اسٽريٽجڪ ڪميونيڪشن کي بهتر بڻائي سگهجي. هن چيو ته پاڪستان ايگري ٽيڪ، فن ٽيڪ، ??يل?? ٽيڪ، Edu Tech ۽ Gov Tech ۾ پنهنجي اي آءِ پاليسي لاڳو ڪرڻ وڃي رهيا آهيون، ان مقصد جي لاءِ اس??ن فريم ورڪ تيار ڪري رهيا آهيون ته جيئن اهو تصديق ٿيل ۽ صحيح ڊيٽا تي ٻڌل هجي. وفاقي وزير چيو ته نوجوانن جي لاءِ مصنوعي ذهانت ۾ تربيتي ماڊيول فراهم ڪري رهيا آهيون. هن چيو ته پاڪستان بينظير انڪم سپورٽ پروگرام جهڙا دنيا جا وڏا سوشل نيٽ ورڪس موجود آهن. هن چيو ته پاڪستان موسمياتي تبديلين کان شديد متاثر ملڪ آهي، 2022ع جي ٻوڏ کانپوءِ پٺتي پيل علائقن ۽ ماڻهن کي اي آءِ ماڊيولز جي اس??عمال سان مدد فراهم ڪئي وئي. هن چيو ته جتي مصنوعي ذهانت اس??ن کي ترقي ۾ مدد فراهم ڪري رهي آهي، اتي اس??ن کي مس انفارميشن جي خاتمي جي لاءِ عالمي معاهدن تي ڌيان ڏيڻ جي پڻ ضرورت آهي. ان مقصد جي لاءِ هڪ فريم ورڪ جي ضرورت هوندي ته جيئن اهڙي طرح جي معاهدن کي هڪ دستاويزي شڪل ڏئي سگهجي جنهن تي اس??ن اتفاق ڪري سگهون. وفاقي وزير صحت، تعليم، زراعت، مالياتي ۽ سماجي شعبن ۾ مصنوعي ذهانت جي مثبت اس??عمال جي ضرورت تي زور ڏيندي چيو ته پاڪستان اي آءِ پاليسي کي دنيا جي بهترين اخلاقي معيارن سان لاڳو ڪرڻ جي لاءِ پوري طرح پرعزم آهي. هن چيو ته ورلڊ اڪنامڪ فورم ۾ اڪثر اڳواڻن مس انفارميشن کي وڏو خطرو قرار ڏنو آهي، انهن اڳواڻن ائٽمي جنگ ۽ موسمياتي تبديلي کي خطرو ناهي چيو جيڪو يقينن وڏو چئلينج آهي. هن چيو ته مس انفارميشن افراتفري ۽ انتشار ڦهلائڻ جو ڪم ڪري ٿي، مس انفارميشن جي تدارڪ جي لاءِ گڏيل ٽاسڪ فورس جوڙي سگهجي ٿي، ان جي لاءِ عالمي فورم کي اس??عمال ڪري سگهجي ٿو. هن چيو ته پوري دنيا کي مس انفارميشن جو چئلينج درپيش آهي. مس انفارميشن عدم اس??حڪام، معاشي عدم اس??حڪام ۽ سلامتي جي بحران کي جنم ڏي ٿي. هن چيو ته مس انفارميشن جي تدارڪ جي لاءِ اس??ن کي ريگيوليٽري فريم ورڪ تيار ڪرڻو پوندو جنهن سان سموريون رياستون متفق هجن. وفاقي وزير چيو ته جڏهن اس??ن سوشل ميديا ۽ اظهار راءِ جي آزادي جي ڳالهه ڪريون ٿا ته ائين ڇو آهي ته غزه جو مسئلو، ڪشمير ۽ لبنان جي ماڻهن جي خراب حالت کي سوشل ميڊيا تي سينسر ڪيو وڃي ٿو؟ هتي اي آءِ جو منفي اس??عمال ڪيو پيو وڃي. هن چيو ته ڪشميري اڳواڻ برهان واني جو سوشل ميڊيا تي نالو نٿو وٺي سگهجي، ان جون تصويرون پوسٽ نه ٿيون ڪري سگهجن. وفاقي وزير چيو ته اي آءِ جي بهتر ۽ مثبت اس??عمال جي لاءِ هڪ اهڙي ريگيوليٽري فريم ورڪ جي ضرورت آهي جيڪو اخلاقي معيارن کي برقرار رکي سگهي ۽ سڀني کي قابل قبول هجي. وفاقي وزير ڊيجيٽل ڊائيلاگ پاڪستان جو ذڪر ڪندي چيو ته ڊيجيٽل ڊائيلاگ پاڪستان اي آءِ ۽ لارج لينگوئج ماڊلز جو مجموعو آهي، ان ڊائيلاگ جي ذريعي اس??ن نه رڳو عوامي راءِ کي هم آهنگ ڪريون ٿا پر شهرين جي ضرورتن جو اندازو لڳائڻ جي پڻ قابل ٿيون ٿا. هن چيو ته اس??ن اسڪلز ڊيولپمينٽ جي شعبي ۾ سيڙپڪاري کي وڌائي رهيا آهيون، ايندڙ سال اس??ن جو هدف 10 لک نوجوانن کي آءِ ٽي جي شعبي ۾ تربيت فراهم ڪرڻ آهي. هن چيو ته اي آءِ جي شعبي ۾ اس??ن اڳتي وڌي رهيا آهيون، ايگري ٽيڪ، فن ٽيڪ، ??يل?? ٽيڪ سميت ٻين شعبن ۾ ترقي ٿي رهي آهي. هن چيو ته شفافيت ۽ ضابطه اخلاق کي يقيني بڻائڻ جي لاءِ اهڙو فريم ورڪ ضروري آهي جيڪو سڀني جي لاءِ قابل قبول هجي. اطلاعات واري وفاقي وزير چيو ته اس??ن اڳ ۾ ئي پنهنجي قومي اي آءِ پاليسي کي لاڳو ڪرڻ طرف وڌي چڪا آهيون، اس??ن فبرائيزيشن طرف وڃي رهيا آهيون ۽ اس??ن اي آءِ ڪاز جي لاءِ پوري طرح پرعزم آهيون. هن چيو ته اس??ن اي آءِ جي ذريعي زرعي شعبي ۾ ٽيڪنالاجي جي حوصلا افزائي جي ذريعي فصلن جي وڌيڪ پيداوار جي لاءِ ڪوششون ڪري رهيا آهيون. هن چيو ته پاڪستان چانور ڪرڻ وارو ملڪ آهي، زراعت کي اس??ن جي معيشت ۾ ڪرنگهي جي هڏي جي حيثيت حاصل آهي. هن چيو ته اي آءِ ۾ فني ترقي جي ذريعي زراعت جي اعليٰ پيداوار، تعليم ۽ اسڪلز ڊيولپمينٽ، ملڪ جي پٺتي پيل علائقن ۾ فاصلاتي تعليم جو نظام آڻڻ چاهيون ٿا جتي ملڪ جي بهترين يونيورسٽين تائين پهچ نه رکندڙ شاگرد اي آءِ ٽولز جي ذريعي اعليٰ تعليم حاصل ڪري سگهن. هن چيو ته پاڪستان ۾ پوليو جي صورتحال ۾ بهتري جي لاءِ پڻ اي آءِ کي اس??عمال ڪري سگهجي ٿو. هن چيو ته هيپاٽائيٽس ۽ ڪجهه اهڙيون بيماريون آهن جن جو علاج ته موجود آهي پر اهي ان جي باوجود پکڙجي رهيون آهن. ان جي لاءِ پاڪستان جي ??يل?? ٽيڪ سيڪٽر ۾ اي آءِ جو اس??عمال ضروري آهي. وفاقي وزير چيو ته اي آءِ جي ذريعي موسمياتي تبديلين جي نقصانڪار اثرن جو اندازو لڳائي سگهجي ٿو ۽ ان موجب پنهنجا انتظام ڪري سگهجن ٿا. ان کانسواءِ فن ٽيڪ ۽ مالياتي شعبي ۾ پڻ اي آءِ جي مثبت اس??عمال سان اس??ن معاشي رجحانن کي بهتر بڻائي سگهون ٿا. هن چيو ته ايگري ٽيڪ، ايجوڪيشن ٽيڪ، ??يل?? ٽيڪ ۽ فن ٽيڪ هڪ مجموعو آهي جيڪو اس??ن کي اڳتي وٺي وڃي سگهي ٿو ۽ اس??ن جي مسئلن کي ختم ڪري سگهي ٿو. هن چيو ته اس??ن کي صحيح پاليسيون ٺاهڻ ۽ پنهنجي ماڻهن ۽ پنهنجي ملڪ جي لاءِ انهن مان وڌ کان وڌ فائدو کڻڻ جي ضرورت آهي.
پاڪستان اي آءِ پاليسي کي دنيا جي بهترين اخلاقي معيارن سان لاڳو ڪرڻ جي لاءِ پوري طرح پرعزم آهي، ايندڙ سال 10 لک نوجوانن کي آءِ ٽي جي شعبي ۾ تربيت فراهم ڪرڻ جو هدف آهي: عطاءُ الله تارڙ
مضمون کا ماخذ : لکی لیپریچون